:: ชุดฝึกท่ารำ

:: หน้าหลัก
:: ชุดฝึกท่ารำที่ 1 [ตั้งแต่ท่าที่ 1 - 6]
:: ชุดฝึกท่ารำที่ 2 [ตั้งแต่ท่าที่ 7 - 11]
:: ชุดฝึกท่ารำที่ 3 [ตั้งแต่ท่าที่ 12 - 17]
:: ชุดฝึกท่ารำที่ 4 [ตั้งแต่ท่าที่ 18 - 29]
:: ชุดฝึกท่ารำที่ 5 [ตั้งแต่ท่าที่ 30 - 37]
:: ชุดฝึกท่ารำที่ 6 [ตั้งแต่ท่าที่ 38 - 43]
:: ชุดฝึกท่ารำที่ 7 [ตั้งแต่ท่าที่ 44 - 51]
:: ชุดฝึกท่ารำที่ 8 [ตั้งแต่ท่าที่ 52 - 59]
:: ชุดฝึกท่ารำที่ 9 [ตั้งแต่ท่าที่ 60 - 64]
:: ชุดฝึกท่ารำที่ 10 [ตั้งแต่ท่าที่ 65 - 78]
:: คลิกเพื่อชมการแสดงรำฉุยฉายเบญการ
 

ชื่อท่า - บทร้อง
วิธีปฏิบัติ
ภาพประกอบ
ท่าที่ ๑
ท่าออก
ท่าสอดสร้อยมาลา
 เท้าซ้ายวางข้างหน้า เท้าขวาวางหลังเปิดส้นเท้า มือซ้ายจีบหงายวงล่าง มือขวาตั้งวงสูง เอียงซ้าย ยืดยุบตัว แล้ววิ่งซอยเท้าเคลื่อนที่ไปหน้าเวที

 ขณะย่ำซอยเท้าอยู่หน้าเวที มือซ้ายสอดจีบขึ้นคลายจีบออกแล้วตั้งวงสูง มือขวาลดวงลงมาเป็นวงล่าง จีบหงาย เอียงขวา
(ปฏิบัติมือเช่นนี้สลับกัน (ท่าที่ 1.1-1.2) จนหมดทำนองเพลงรัว มือซ้ายตั้งวงสูง มือ ขวาจีบหงายวงล่าง)
(ท่าป้องหน้า หรือ ท่าชมวารินทร์)
ท่าที่ ๒
ท่าป้องหน้า
หันตัวทางซ้าย ถอนเท้าซ้ายวางข้างหลัง ก้าวเท้าขวาในลักษณะก้าวข้าง เท้าซ้ายเปิดส้น
เท้า มือซ้ายจีบหงายวงล่าง
 มือขวาตั้งวงสูง กดไหล่ซ้าย เอียงซ้าย (ท่าสอดสร้อยมาลา) หมุนตัวไปทางด้านขวา
 หันทางขวา กระทุ้งเท้าซ้าย มือซ้ายคลายจีบออกหงายท้องแขน ปลายมือตกงอแขน มือขวาตั้งวงระดับไหล่ เอียงซ้าย
กระดกเท้าขวา มือขวาลดมือลงมาหงายท้องแขนปลายมือตกลง งอศอกข้างลำตัว ตีไหล่ขวาแล้วคืนตัวมากดไหล่ซ้าย เอียงซ้าย (ท่าป้องหน้า หรือ ท่าชมวารินทร์)
ทำนองเอื้อน
ท่าที่ ๓
ท่าสอดสร้อยมาลาแปลง
เพลงฉุยฉาย

  แตะเท้าซ้าย ซอยเท้าถี่ๆ หมุนตัวไปทางซ้าย มือซ้ายตั้งวงสูง มือขวา จีบหงายวงล่าง กดไหล่ซ้าย เอียงซ้าย
หันตัวทางซ้าย วางเท้าซ้าย แตะเท้าขวา พร้อมกับเปลี่ยนมือเป็นมือ ขวาตั้งวง สูง มือซ้ายจีบหงายวงล่าง กดไหล่ขวา เอียงขวา ย่ำซอยเท้าหมุนตัวมาทางหน้าตรง
ท่าที ๔
ฉุย
ประเท้าซ้าย มือซ้ายตั้งวงสูง มือขวาจีบหงายตึงแขนระดับไหล่ เอียงซ้าย (ท่ารำกระบี่สี่ท่า)
ก้าวเท้าซ้ายลงข้างหน้า มือขวาม้วนจีบคลายออกแล้วตั้งวงสูง มือซ้ายจีบข้างหลัง กดไหล่ขวา เอียงขวา
ท่าที่ ๕
จะขึ้นไปเฝ้า
ท่าเดิน 2 มือ
ก้าวเท้าขวาไขว้ มือทั้ง 2 กรีดจีบแล้วปล่อยจีบ มือซ้ายตั้งวงล่าง มือขวาตั้งมือทอดแขนถึงข้างหลัง กดไหล่ซ้ายเอียงซ้าย
ท่าที่ ๖
เจ้าก็กรีด


กระทุ้งเท้าซ้าย กระดกเท้า มือทั้งสองจีบหงายตึงแขน ระดับไหล่กดไหล่ซ้าย เอียงซ้าย
กราย
ก้าวเท้าซ้ายไขว้ มือขวาม้วนจีบคลายออกตั้งวงสูง มือซ้ายจีบหลัง กดไหล่ขวาเอียงขวา
ปี่รับทวนบทร้อง
ปฏิบัติท่าซ้ำตั้งแต่ทำนองเพลงเอื้อน (ท่าสอดสร้อยมาลาแปลง)
ท่าที่ 3- ท่าที่ 6
“ฉุยฉายเอย”จนถึง“เจ้าก็กรีดกราย
ท่าที่ ๗
เยื้อง
ก้าวเท้าขวาไขว้ เปิดส้นเท้าซ้าย มือขวาสอดจีบขึ้นตั้งวงกลาง งอศอกข้างตัวมือซ้ายตั้งมือตึงแขนระดับไหล่ กดไหล่ขวา ลักคอซ้าย
ย่าง
ก้าวเท้าซ้ายไขว้ เปิดส้นเท้าขวา มือซ้ายสอดจีบขึ้นตั้งวงกลางงอศอกข้างตัว มือขวาตั้งมือตั้งมือแขนตึงระดับไหล่ กดไหล่ซ้าย ลักคอขวา
ท่าที่ ๘
เจ้าช่าง
หันเบี่ยงตัวไปทางขวา ก้าวเท้าขวาไขว้ เปิดส้นเท้าซ้าย มือทั้งสองตั้งวงสูง พร้อมกับรวมวงข้างหน้า แล้วลดมือทั้งสองลงระดับสะเอว เอียงขวา
แปลงกาย
ก้าวเท้าซ้ายไขว้ เปิดส้นเท้าขวา มือทั้งสองจีบคว่ำตั้งวง ข้างหน้าระดับอก เดินมือจีบทั้งสองขึ้นคลายจีบออกหมุนรอบตัวไปทางขวา กลับมาหน้าตรง
ท่าที่ ๙
ให้ละเมียด
ก้าวเท้าซ้ายไขว้ มือขวาฝ่ามือตั้งวงข้างหน้าระดับวงกลาง ปาดมือไปทางซ้ายมือซ้ายจีบข้างหลัง กดไหล่ขวาลักคอซ้าย
ละม้าย
เท้าปฏิบัติเหมือนเดิม มือขวาปาดมือออกทางขวา(ลักษณะกรีดจีบ)แล้วตั้งวงระดับปาก มือซ้ายจีบข้างหลัง ลักคอข้างขวา กดไหล่ซ้าย
ท่าที่ ๑๐
สีดา
ก้าวเท้าขวาไขว้ มือทั้งสองตั้งวงข้างหน้าระดับอก มือซ้ายตั้งนิ้วชี้ขึ้นกดไหล่ขวา เอียงขวา
นงลักษณ์
กระดกเท้าซ้าย มือซ้ายเดินมือออกไปข้างตัวตึงแขน ระดับไหล่ คว่ำมือขวาส่งไปจีบด้านหลัง เอียงซ้าย
ปี่รับบทร้อง
ท่าที่ ๑๑
“เยื้อง”
ก้าวเท้าซ้ายไขว้ เปิดส้นเท้าขวา มือซ้ายสอดจีบขึ้นคลายจีบออก ตั้งวงกลางมือขวาตั้งมือตึงแขนระดับไหล่ กดไหล่ซ้ายลักคอขวา
“ย่าง”

ก้าวเท้าขวาไขว้ เปิดส้นเท้าซ้าย มือขวาสอดขึ้นคลายจีบออกตั้งวงกลางมือซ้ายตั้งมือตึงแขนระดับไหล่ กดไหล่ขวา ลักคอซ้าย
ปฏิบัติท่ารำเช่นเดิม ตั้งแต่ท่าที่ 8 – ท่าที่ 10
(เจ้าช่างแปลงกายให้ละเมียดละม้ายสีดานงลักษณ์)
ท่าที่ ๑๒
ถึงพระราม
ก้าวเท้าซ้ายไขว้ กระดกเท้าขวา มือซ้ายส่งจีบไปข้างหลัง มือขวาไว้มือตั้งวงสูง กดไหล่ขวา เอียงขวา
ท่าที่ ๑๓
เห็นทรามวัย

ท่าที่ ๑๓.๑
จะฉงน
ก้าวเท้าขวา กระดกเท้าซ้าย มือทั้งสองตั้งวงระดับอก มือขวาจีบหงาย เอียงซ้าย พลิกมือซ้ายจีบเข้าอก มือขวาส่งจีบไปข้างหลัง เอียงขวา

มือและเท้าปฏิบัติอยู่ในท่าเดิม สะดุ้งตัวขึ้น
ท่าที่ ๑๔
พระทัย

วางเท้าซ้าย ถอนเท้าขวา ผสมเท้าซ้ายเหลื่อมเท้าขวา หันเบี่ยงตัวขวาเล็กน้อยมือขวาไว้มือตั้งวงสูง มือซ้ายเท้าเอว เอียงซ้าย
ท่าที่ ๑๕
ให้อะเหลื่อ
สะดุดเท้าซ้ายไปข้างหน้า เปิดส้นเท้าขวา ประสานฝ่ามือทั้งสองชิดกันอยู่ระดับอก (เคล้าฝ่ามือ) เอียงขวา
อะหลัก
สะดุดเท้าขวาไปข้างหน้า เปิดส้นเท้าซ้าย เคล้าฝ่ามือ เอียงซ้าย
ปี่พาทย์รับ
ท่าที่ ๑๖
ท่าช้านางนอน
ถอนเท้าซ้ายวางข้างหลัง ก้าวเท้าขวาไขว้ เปิดส้นเท้าซ้าย มือซ้ายตั้งวงล่างมือขวาวงหงายงอแขนข้างลำตัว ระดับเอว เอียงขวา เดินขึ้นจังหวะที่ 1
ก้าวเท้าซ้ายไขว้ เปิดส้นเท้าขวา มือซ้ายวงหงายงอแขน ข้างลำตัวระดับเอว มือขวาวงล่างเอียงซ้าย เดินขึ้นจังหวะที่ 2

ปฏิบัติเช่นเดียวกับท่าที่ 16.1 เดินขึ้นจังหวะที่ 3
ท่าที่ ๑๗
ท่ากลางอัมพร
17.1 วางเท้าซ้ายลงข้างหลัง เปิดส้นเท้า มือซ้ายสอดจีบขึ้น คลายออก แบหงาย ฝ่ามือระดับวงสูง มือขวาตั้งมือตึงแขนระดับไหล่เอียงซ้าย วางเท้าหลังนับจังหวะที่ 1
17.2 วางเท้าซ้ายเต็มเท้า ฉายเท้าขวาแล้วยกเท้าขึ้นวางข้างหลังหรือประเท้า มือทั้งสองลดลงมาระดับไหล่ มือซ้ายตั้งมือตึงแขนระดับไหล่ มือขวาสอดจีบขึ้น คลายจีบออกแบหงายฝ่ามือตั้งวงสูง เอียงขวา ถอยลงจังหวะที่ 2

ปฏิบัติท่ารำเช่นเดียวกับ ท่าที่ 17.1 และ 17.2 สลับกันรวมทั้งหมด 5 จังหวะ
ร้องเอื้อน
ท่าที่ ๑๘
ท่าทอดกร
หันเบี่ยงตัวทางขวา ก้าวเท้าขวาไขว้ เปิดส้นเท้าซ้าย มือซ้ายจีบหงายตึงแขนทอดแขนไปข้างหน้าระดับไหล่ มือขวาตั้งวงล่าง เอียงขวา ขยั่นเท้า
หันเบี่ยงตัวทางซ้าย ก้าวเท้าซ้ายไขว้ เปิดส้นเท้าขวา มือขวาจีบหงายตึงแขนทอดแขนไปข้างหน้าระดับไหล่ มือซ้ายตั้งวงล่าง เอียงซ้าย ขยั่นเท้า
ท่าที่ ๑๙
งาม
ก้าวเท้าขวา เปิดส้นเท้าซ้าย มือทั้งสองตั้งวงระดับอก มือขวาจีบคว่ำเอียงซ้าย มือซ้ายตั้งวงปลายมือตก
นักเอย
กระดกเท้าซ้าย มือซ้ายตั้งวงล่าง มือขวาสอดจีบขึ้นตั้งวงสูงแบมือหงาย เอียงขวา
ท่าที่ ๒๐
ใครเห็น
ก้าวเท้าซ้ายไขว้ เปิดส้นเทาขวา มือซ้ายจีบคว่ำใต้คาง มือขวาเท้าเอว กดไหล่ขวา ลักคอข้างซ้าย
ท่าที่ ๒๑
พิมพักตร์
เท้ายังปฏิบัติเหมืนเดิม ยืด-ยุบ แล้วเปลี่ยนมือซ้ายแบปลายนิ้วเชยคาง มือขวาเท้าสะเอว กดไหล่ซ้าย ลักคอข้างขวา
ท่าที่ ๒๒
ก็จะรัก
หันตัวไปทางขวา ก้าวเท้าขวาไขว้ มือทั้งสองตั้งวงระดับอก เอียงขวา
จะใคร่
ก้าวเท้าไขว้ มือทั้งสองไขว้ข้อมือ แบทาบฐานไหล่ทั้งสองข้าง เอียงซ้าย (แล้ววิ่งซอยเท้าหมุนรอบตัวไปทางขวา)
ปี่รับบทร้อง
“งามนักเอย” จน
ถึง”ก็จะรักจะใคร่”
ปฏิบัติท่ารำซ้ำตั้งแต่ท่าที่ 18 – ท่าที่ 22
ท่าที่ ๒๓
หลับ
ท่านางนอน
หันเบี่ยงตัวไปทางขวา ถอนเท้าขวานำเท้าซ้ายมาผสมเหลื่อมเท้าขวา มือซ้ายตั้งวงล่าง มือขวาวงหงายงอแขน ระดับเอวซ้าย
ท่าที่ ๒๔
ก็จะฝัน
ก้าวเท้าซ้ายขึ้น เลื่อนเท้าขวามาผสมเหลื่อมเท้าซ้ายยืดยุบ มือซ้ายเท้าเอว มือขวาชี้งอแขนระดับเอวข้างลำตัวเดาะนิ้ว 1 ครั้ง เอียงขวา
ท่าที่ ๒๕
ครั้นตื่น
เท้า,มือ,ศีรษะ ปฏิบัติเหมือนเดิม ยืด-ยุบ สะดุ้งตัวขึ้นเดาะนิ้ว 1 ครั้ง
ท่าที่ ๒๖
ก็จะคิด
ถอนเท้าขวาลงข้างหลังเท้าซ้าย ผสมเหลื่อมเท้าขวา มือซ้ายจีบหงายที่อก มือขวาเท้าเอว เอียงซ้าย
ท่าที่ ๒๗
อยากจะเห็น
(ท่ามอง)
ถอยเท้าซ้าย ก้าวเท้าขวา เปิดส้นเท้าซ้าย มือซ้ายจีบหงายตั้งวงล่าง มือขวาจีบส่งไปหลัง เอียงขวา
ท่าที่ ๒๘
อีกสักนิด
หมุนตัวไปทางซ้าย หันทางซ้าย ก้าวเท้าซ้ายไขว้ มือซ้ายส่งจีบไปข้างหลัง มือขวาหงายฝ่ามือ ปลายนิ้วหัวแม่มือจรดข้อแรกของนิ้วก้อย เอียงซ้าย
ท่าที่ ๒๙
ให้ชื่นใจ
หันทางซ้าย สะดุ้งตัวขึ้น ก้าวเท้าขวาไขว้ มือทั้งสองตั้งวงระดับอกฝ่ามือประกบกันกรีดนิ้ว เอียงขวา แล้ววิ่งซอยเท้าหมุนตัวทางซ้าย หันกลับมาด้านหน้า
ปี่รับบทร้อง
ตั้งแต่
หลับก็จะฝัน
จนถึง
ให้ชื่นใจ


ปฏิบัติท่ารำซ้ำตั้งแต่ท่าที่ 23 - ท่าที่ 29
ท่าที่ ๓๐
งามคม
หน้าตรง ก้าวเท้าซ้ายไขว้ กระดกเท้าขวา มือทั้งสองตั้งวงหน้าระดับขวากลาง มือขวาวงหงาย เอียงขวา มือซ้ายสอดจีบขึ้นคลายจีบออก ตั้งวงสูง มือขวาตั้งวงระดับปาก เอียงซ้าย
ท่าที่ ๓๑
ดุจจะคมศรชัย
หันตัวทางขวา หน้าตรง ก้าวเท้าขวา กระดกเท้าซ้าย มือซ้ายตั้งวงตึงแขน มือขวาจีบปรกข้างศีรษะ เอียงขวา
ท่าที่ ๓๒
ถูกนอก
หันทางซ้าย หน้าตรง ก้าวเท้าซ้าย กระดกเท้าขวา มือซ้ายตั้งวงสูง มือขวาจีบหงายตึงแขน เอียงซ้าย
ท่าที่ ๓๓
ทะลุใน
หันตัวทางซ้าย ก้าวเท้าขวาไขว้ มือซ้ายตั้งวงสูง มือขวาจีบหงายสอดมือแทงจีบขึ้น เอียงขวา ยืด-ยุบ วิ่งซอยเท้าหมุนตัวทางซ้าย กลับตัวไปด้านหน้า
ท่าที่ ๓๔
ให้เจ็บอุรา
หันหน้าตรง เท้าทั้งสองย่ำ ซอยเท้าถี่ๆ มือซ้ายตบอกมือขวาเท้าเอว เอียงขวา (หรือลอยหน้า) ก้าวเท้าซ้าย ยกเท้าขวา กระแทกพื้นข้างเท้าซ้ายเบา ๆ มือซ้ายตบอก มือขวาเท้าเอว เอียงขวา
ปี่รับร้อง
งามคมดุจจะคมศรชัย
จนถึง
อุรา
ปฏิบัติท่ารำซ้ำตั้งแต่ท่าที่ 30-34

แต่ท่า “ให้เจ็บอุรา” เปลี่ยนเป็นตบสองมือ
ปี่พาทย์ทำทำนองเพลง
ท่าที่ ๓๕
ท่าโก่งศิลป์
35.1 ถอนเท้าซ้าย ก้าวเท้าขวา เปิดส้นเท้าซ้าย มือซ้ายตั้งวงล่าง มือขวาจีบคว่ำตึงแขน เอียงขวา จังหวะที่ 1
 
35.2 ก้าวเท้าซ้าย เปิดส้นเท้าขวา มือซ้ายจีบคว่ำตึงแขน มือขวาตั้งวงล่างเอียงซ้าย
จังหวะที่ ๒


ปฏิบัติเช่นเดียวกับท่าที่ ๓๕.๑ จังหวะที่ ๓
ท่าที่ ๓๖
ทำนองรับ
๓๖.๑ วางเท้าซ้ายลงข้างหลังเปิดส้นเท้า มือซ้ายจีบคว่ำตึงแขนระดับไหล่ มือขวาตั้งวงสูง เอียงซ้าย จังหวะที่ ๑
๓๖.๒ วางเท้าขวาลงหลังเปิดส้นเท้า มือซ้ายตั้งวงสูง มือขวาจีบคว่ำแขนตึงระดับไหล่ เอียงขวา จังหวะที่ 2

ทำเหมือนท่าที่ 36.1 และ 36.2 สลับกันรวม 4 จังหวะ
ท่าที่ ๓๗
หมดทำนองรับ
ท่ารำกระบี่สี่ท่า
หรือท่ากินนรรำ
หน้าตรง ถอนเท้าขวา ประเท้าซ้าย มือทั้งสองข้างตั้งวงกลาง มือซ้ายวงหงายแขนระดับไหล่ มือขวาจีบคว่ำ เอียงขวา



ก้าวเท้าซ้ายไขว้ เปิดส้นเท้าขวา มือซ้ายตั้งวงสูง มือขวาจีบหงายตึงแขนระดับไหล่ เอียงซ้าย
ท่าที่ ๓๘
แม่..
ปฏิบัติท่ารำเช่นเดิม มือซ้ายตั้งวงสูง มือขวาจีบหงายแต่กดไหล่ขวา งอศอกขวาเข้าหาลำตัวเล็กน้อย
ศรีเอย
ปฏิบัติท่ารำเช่นเดิม มือซ้ายตั้งวงสูง มือขวาจีบหงาย เอียงขวา กดไหล่ซ้าย ตึงแขนขวา
ท่าที่ ๓๙
แม่ศรี
หันทางขวา ก้าวเท้าขวาไขว้ มือทั้งสองข้างตั้งวงสูง มือซ้ายวงสูง มือขวาจีบคว่ำ เอียงซ้าย
รากษสี
กระดกเท้าซ้าย มือซ้ายจีบคว่ำตั้งวงสูง มือขวาม้วนจีบ คลายออกตั้งวงสูง เอียงขวา
ท่าที่ ๔๐
แม่แปลง
หันตัวทางขวา วางเท้าซ้ายลงข้างหลัง ก้าวเท้าขวาไขว้เท้า เปิดส้นเท้าซ้าย มือทั้งสองตั้งวงสูงข้างหน้า แล้วลดวงลงมาระดับอก เอียงขวา
ก้าวเท้าซ้ายไขว้ มือทั้งสองจีบตั้งวงข้างหน้า ระดับอก เดินมือจีบทั้งสองขึ้นคลายออก เอียงซ้าย ซอยหมุนตัวทางขวา หันไปด้านหน้า
ท่าที่ ๔๑
เป็นแม่ศรี
หันหน้าตรง ก้าวเท้าซ้ายไขว้ เปิดส้นเท้าขวา มือทั้งสองตั้งวงระดับอก มือซ้ายตั้งมือ มือขวาตั้งนิ้วชี้ขึ้น เอียงซ้าย
สีดา
กระดกเท้าขวา มือซ้ายส่งจีบหลัง มือขวาคว่ำฝ่ามือชี้ข้างลำตัวแขนตึงระดับไหล่ เอียงขวา หันตัวทางขวา
ท่าที่ ๔๒
ปี่รับตามบทร้อง
แม่ศรีเอย
(ท่าผาลา)
แม่ศรี
หันตัวทางขวา
42.1 ประเท้าซ้าย มือซ้ายตั้งวงกลาง ระดับไหล่ มือขวาจีบหงายตั้งวงสูง เอียงขวา ก้าวเท้าซ้ายลงข้างหน้า เปิดส้นเท้าขวา มือซ้ายหงายข้างลำตัว งอแขนระดับเอว มือขวาตั้งวงสูง เอียงซ้าย
42.2 ก้าวเท้าขวาลงข้างเท้าซ้าย (เดินเรียงเท้า) มือปฏิบัติท่าผาลา เอียงขวา
ท่าที่ ๔๓

“รากษสี”
(ท่ากลางอำพร)

“แม่แปลง”
(ท่าผาลา)

“อินทรีย์”
(ท่ากลางอำพร)

“เป็นแม่ศรี”
(ท่าผาลา)



ก้าวเท้าซ้าย มือซ้ายตั้งมือ แขนตึงระดับไหล่ มือขวาตั้งวงสูงแบหงาย เอียงซ้าย (เดินหมุนตัวไปทางซ้าย)

ก้าวเดินเรียงเท้า มือปฏิบัติท่าผาลาเช่นเดียวกับท่าที่ 42.2 เดินหมุนไปทางซ้าย


ก้าวเดินเท้าซ้าย ทำเช่นเดียวกับท่าที่ 43 คำร้อง รากษสี


หันทางซ้าย ก้าวเท้าขวา ทำมือเช่นเดียวกับท่าที่ 42.2

“สีดา”
(ท่าผาลา)


ก้าวไขว้เท้าซ้าย กระดกเท้าขวา มือซ้ายตั้งวงสูง มือขวาแบหงายงอแขนข้างลำตัว เอียงซ้าย
ท่าที่ ๔๔
ทศพักตร์
หันเบี่ยงตัวทางขวา วางเท้าขวา นำเท้าซ้ายมาผสมเหลื่อมเท้าขวา มือซ้ายเท้าเอว มือขวาตั้งวงสูงไว้มือเอียงซ้าย
ท่าที่ ๔๕
มาลักเห็น
หน้าตรง เท้าซ้ายก้าวไขว้ เปิดส้นเท้าขวา มือซ้ายส่งไปจีบข้างหลัง มือขวาตั้งวงข้างหน้า เยื้องมาทางไหล่ซ้าย กดไหล่ขวา-ซ้าย ลักคอซ้าย-ขวา
ท่าที่ ๔๖
จะตื่นเต้น
เท้าปฏิบัติเช่นเดิม มือซ้ายจีบหงายที่หัวเข็มขัด มือขวาเท้าเอว กดไหล่ขวา- ซ้าย-ขวา ลักคอซ้าย-ขวา-ซ้าย สลับกัน 3 จังหวะ
ท่าที่ ๔๗
ในวิญญา
หันเบี่ยงตัวทางขวา ถอนเท้าขวา นำเท้าซ้ายมาผสมเหลื่อมเท้าขวา มือซ้ายเท้าเอว มือขวาตั้งวงสูงไว้มือ เอียงซ้าย
ท่าที่ ๔๘
เหมือนล้อเล่น
ถอนเท้าซ้ายก้าวเท้าขวา มือขวาส่งไปจีบข้างหลัง มือซ้ายล่อแก้วตั้งวงล่าง ม้วนมือจีบออกไป เอียงขวา วิ่งซอยเท้าไปข้างหน้าเล็กน้อย หมุนตัวไปทางซ้าย
ท่าที่ ๔๙
ให้เป็นบ้า
หันทางซ้าย ก้าวเท้าซ้ายไขว้ มือซ้ายส่งไปจีบข้างหลัง มือขวาชี้นิ้วระดับอก แล้วฟาดนิ้วลง เอียงซ้าย
ท่าที่ ๕๐
ระอาเจ้าแม่
ศรีเอย
หมุนตัวกลับมาทางขวา ก้าวเท้าขวาไขว้ มือทั้งสองตั้งวงระดับอก มือขวาจีบหงาย เอียงขวา
ก้าวซ้ายไขว้ มือซ้ายจีบหงายวงล่าง มือขวาจีบส่งหลัง เอียงซ้าย


ปฏิบัติท่ารำเช่นเดิม ก้าวเท้าเดินเรียงไปตามจังหวะ ทำนองเพลง
ปี่รับบทร้อง
ทศพักตร์มาลักเห็น
จนถึง เหมือนล้อเล่นให้เป็นบ้า
เริ่มก้าวเท้าขวา สลับกับเท้าซ้าย ค่อย ๆ หมุนตัวไปทางขวา หันไปด้านซ้าย

ท่าที่ ๕๑
ระอาเจ้าแม่
ศรีเอย
หันตัวด้านซ้าย วิ่งซอยเท้าถี่ ๆ ก้าวเท้าซ้ายไขว้ มือทั้งสองตั้งวงระดับอก มือขวาจีบคว่ำ เอียงซ้าย
ท่าอาย


ก้าวเท้าขวาไขว้ เปิดส้นเท้าซ้าย มือซ้ายส่งไปจีบข้างหลัง มือขวาหงายมือ แตะข้างแก้มขวา เอียงขวา (เหลียวหน้ามองด้านอก)
ปี่พาทย์รับ
ท่าที่ ๕๒
ท่าสอดสร้อยมาลา
หันซ้าย ถอนเท้าขวา มือขวางอแขนวงกลาง ก้าวเท้าซ้าย เปิดส้นเท้าขวา มือซ้ายจีบหงายระดับวงล่าง มือขวาตั้งวงสูง เอียงซ้าย ยืด-ยุบเข่า ซอยเท้าหมุนมาทางซ้าย
ท่าที่ ๕๓
ท่าพิสมัย
เรียงหมอน
หันหน้าตรง ประเท้าขวา มือทั้งสองจีบหงาย ระดับอก เอียงซ้าย
ก้าวเท้าขวาไขว้ เปิดส้นเท้าซ้าย มือซ้ายตั้งวงสูง มือขวาตั้งมือแขนตึง ระดับไหล่ เอียงขวา ยักตัวตามจังหวะ
ท่าที่ ๕๔
ออ
54.1 เท้าปฏิบัติเช่นเดิม หรือก้าวเท้าขวา ลดแขนซ้ายลง ตึงแขน เสยมือซ้ายขึ้น มือขวาตั้งวงสูง เอียงขวา พร้อมกับฉะอ้อนตัวไปทางซ้าย
ระชรเอย
54.2 ก้าวเท้าขวาเช่นเดิม ลดมือขวาลงเสยมือขวาขึ้นตึงแขน มือซ้ายตั้งวงสูง เอียงซ้าย ฉะอ้อนตัวไปทางขวา
อรชร
54.3 ก้าวเท้าขวาเช่นเดิม ปฏิบัติเช่นเดียวกับท่าที่ 54.1
ท่าที่ ๕๕
อ้อนแอ้น
เท้าปฏิบัติเช่นเดิม ยักตัวทางซ้ายขวา
ท่าที่ ๕๖
เอวขา
หมุนตัวหันทางขวา ถอนเท้าขวา ยกเท้าซ้าย มือทั้งสองจีบคว่ำแล้วปล่อยจีบเท้าเอว เอียงซ้าย
ท่าที่ ๕๗
แขนแมน
หมุนตัวหันทางซ้าย วางเท้าซ้ายลงข้างหลัง ยกเท้าขวามือทั้งสองจีบหงาย ตึงแขนระดับไหล่ เอียงขวา
ท่าที่ ๕๘
แม้นเหมือน
58.1 หมุนตัวหันไปทางขวา วางเท้าขวาลงข้างหลัง ยกเท้าซ้าย มือทั้งสองม้วนจีบลงข้างหลัง เอียงซ้าย
กินรี
58.2 ก้าวเท้าซ้ายลง วิ่งซอยเท้าหมุนตัวไปทางซ้าย มือทั้งสองม้วนจีบคลายออกตั้งวงสูง เอียงซ้าย
ท่าที่ ๕๙
ปี่รับบทร้อง
อรชรเอย”
(ท่าจีบคว่ำตั้งวงสูงสลับกับท่าสอดสร้อย)
59.1 หันทางซ้าย ก้าวเท้าซ้าย เอียงซ้าย แล้วก้าวเท้าขวา มือซ้ายตั้งวงล่าง มือขวาจีบคว่ำตั้งวงสูง เอียงขวา
 
อรชร
59.2 ก้าวเท้าซ้ายเดินเรียงข้าง มือทั้งสองปฏิบัติเหมือนเดิม เอียงซ้าย
อ้อนแอ้น
ท่า
สอดสร้อยมาลา
ก้าวเท้าขวาไขว้ เอียงขวา มือซ้ายจีบหงายวงล่าง มือขวาตั้งวงสูง
เอวขา
59.4 ก้าวเรียงเท้าซ้าย มือซ้ายวงล่าง มือขวาจีบคว่ำวงสูง เอียงซ้าย
แขนแมน
ก้าวเท้าขวาไขว้ มือซ้ายจีบหงายวงล่าง มือขวาตั้งวงสูง เอียงขวา
แม้นเหมือน
59.5 ปฏิบัติเช่นเดียวกับท่าที่ 59.2 หันทางขวา ก้าวซ้ายมือซ้ายตั้งวงล่าง มือขวาจีบคว่ำตั้งวงสูง เอียงซ้าย
กินรี


หันทางขวา ก้าวเท้าไขว้ กระดกเท้าซ้าย มือซ้ายจีบหงายวงล่าง มือขวาตั้งวงสูง เอียงขวา
ท่าที่ ๖๐
ระทวย
60.1 หน้าตรง ก้าวเท้าขวาไขว้ เปิดส้นเท้าซ้าย มือทั้งสองกรีดจีบแล้วปล่อยจีบ มือซ้ายตั้งวงล่าง มือขวาตั้งวงสูง เอียงขวา
นวยนาด
60.2 ก้าวเท้าซ้ายไขว้ เปิดส้นเท้าขวา มือทั้งสองกรีดจีบแล้วปล่อยจีบ มือซ้ายตั้งวงสูง มือขวาตั้งวงล่าง เอียงซ้าย
ท่าที่ ๖๑
วิลาศจรลี
61.1 กระทุ้งเท้าขวา มือซ้ายจีบหงายตึงแขนระดับไหล่ มือขวาตั้งวงสูง เอียงขวา
61.2 ก้าวเท้าขวาไขว้ เปิดส้นเท้าซ้าย มือซ้ายม้วนจีบคลายออกตั้งวงสูง มือขวาส่งไปจีบหลัง เอียงขวา
ท่าที่ ๖๒
ขึ้นปราสาทมณี
62.1 ประเท้าซ้าย มือซ้ายตั้งวงข้างหน้าระดับอก มือขวาจีบคว่ำระดับเดียวกัน เอียงซ้าย
62.2 ก้าวเท้าซ้ายไขว้ เปิดส้นเท้าขวา มือซ้ายส่งไปจีบข้างหลัง มือขวาคลายจีบออกตั้งวงสูง เอียงขวา
ท่าที่ ๖๓
เฝ้าพระปิตุลาเอย
ก้าวเท้าขวาไขว้ กระดกเท้า มือทั้งสองตั้งวงสูงทางซ้าย เอียงซ้าย
ท่าที่ ๖๔
ปี่พาทย์รับตอนบทร้อง
ระทวย
64.1 หมุนตัวหันทางขวา ประเท้าซ้าย มือซ้ายตั้งวงล่าง มือขวาจีบหงายตั้งวงล่างข้างหน้า เอียงขวา
นวยนาด
ท่าช้านางนอน
ก้าวเท้าซ้ายลงในลักษณะก้าวข้าง เปิดส้นเท้าขวา มือซ้ายพลิกข้อมือเป็นวงหงายงอแขนส่งไปข้างลำตัวระดับเอว มือขวาม้วนจีบคลายออกตั้งวง เอียงซ้าย
วิลาศ
64.2 ก้าวเท้าขวาเดินเรียงข้าง มือปฏิบัติท่าเดิม เอียงขวา
จรลี
64.3 ก้าวเท้าซ้าย เปิดส้นเท้าขวา มือซ้ายพลิกข้อขึ้นตั้งวงล่าง มือขวาตั้งวงล่างหงายข้อมือ เอียงซ้าย
ขึ้นปราสาท
ท่าช้านางนอน
64.4 ปฏิบัติท่าเดียวกับท่าที่ 64.2 ก้าวเท้าขวาเรียงเท้ามือซ้ายวงหงายงอแขนระดับเอว มือซ้ายตั้งวงล่าง เอียงขวา
มณี


64.5 ปฏิบัติเช่นเดียวกับท่าที่ 64.3 ค่อยหันตัวทางซ้าย ก้าวเท้าซ้ายไขว้ เปิดส้นเท้าขวา มือซ้ายตั้งวงล่าง งอแขนข้างลำตัว มือขวาตั้งวงล่างหงายมือ เอียงซ้าย
ท่าที่ ๖๕
เฝ้าพระปิตุลาเอย
ท่าบัวชูฝัก
หันทางซ้าย ก้าวเท้าขวาเรียงเท้า ก้าวเท้าซ้ายไขว้ กระดกเท้าขวา มือซ้ายวงหงายระดับวงล่าง มือขวาตั้งวงสูง มือซ้ายตั้งวงล่าง เอียงขวาแล้วเปลี่ยนไปเอียงซ้าย
ท่าที่ ๖๖
วางเท้าขวาลงข้างหลัง ก้าวเท้าซ้าย เปิดส้นเท้าขวา มือซ้ายจีบหงายวงล่าง มือขวาตั้งวงสูง เอียงขวา ขณะถอนเท้า แล้วเปลี่ยนมาเอียงซ้าย ยืด-ยุบเข่า วิ่งซอยเท้า หมุนตัวไปทางซ้าย กลับมาหน้าตรง (หมุนรอบตัวกลับไปข้างหน้า)
ท่าที่ ๖๗
ท่ากินนรฟ้อนฝูง
หรือ
ท่ากลางอัมพร
หน้าตรงประเท้าขวา มือซ้ายจีบคว่ำ มือขวาหงายมือตกท้องแขนปลายมือตก เอียงซ้าย
แล้วก้าวเท้าไขว้ เปิดส้นเท้าซ้าย มือซ้ายสอดจีบขึ้น คลายออกเป็นมือแบตั้งวงสูง มือขวาตั้งมือเหยียดแขนตึงระดับไหล่ เอียงขวา ใช้ตัวซ้าย-ขวา ตามจังหวะ จนหมดจังหวะ
ท่าที่ ๖๘
เพลงเร็ว
ท่ากินนรฟ้อนฝูง
หรือท่ากลางอัมพร
หน้าตรง วางเท้าซ้ายลงข้างหลัง เปิดส้นเท้า 1 ครั้ง (ยั้งจังหวะ) เอียงขวา มือปฏิบัติเช่นเดิม วางเท้าซ้ายซ้ำอีกครั้ง แล้วถัดเท้าขวาไปตามจังหวะ ค่อยๆ หมุนตัวไปทางขวา

ท่าที่ ๖๙
ท่าตระเวนเวหา

ท่าตระเวนเวหา

69.1 หันตัวทางขวา ย้ำเท้าซ้าย ถัดเท้าขวาอยู่กับที่ 3 จังหวะ ค่อยๆ ลดมือทั้งสองลง มือซ้ายลดวงลงมาเป็นวงกลางหงายมือระดับไหล่ มือขวาจีบคว่ำตั้งวงกลาง เอียงซ้าย จังหวะที่ 4 สอดจีบขวาตั้งวงสูง มือซ้ายตั้งมือเหยียดแขนตึง
69.2 ก้าวเท้าซ้าย ถัดเท้าขวา เดินเรียงเท้า 4 จังหวะ ไปข้างหน้า มือซ้ายตั้งมือตึงแขนระดับไหล่ กระทบจังหวะแขนซ้ายตามจังหวะ มือขวาสอดจีบ คลายออกแบมือหงายตั้งวงกลาง เอียงขวา
ท่าที่ ๗๐
ท่าปัดเกล้า
เดินเรียงเท้าถอยลง 4 จังหวะ ค่อยๆ หมุนตัวทางขวา มือซ้ายลดลงไปจีบข้างหลัง มือขวาลดมือมาตั้งวงข้างหน้าระดับอก เอียงซ้าย หันหน้าออกทางซ้าย
ท่าที่ ๗๑
ท่าตระเวนเวหา
ปฏิบัติเช่นเดียวกับท่าที่ 61.1 แต่ปฏิบัติมือตรงกันข้าม ถัดเท้าอยู่กับที่ 4 จังหวะ มือซ้ายสอดจีบขึ้นตั้งวงกลาง มือขวาตั้งมือตึงแขนระดับไหล่ เอียงซ้ายแล้วเดินเรียงเท้า ถัดเท้าเดินขึ้นหน้า 4 จังหวะ
ท่าที่ ๗๒
ท่าปัดเกล้า
ปฏิบัติเช่นเดียวกับท่าที่ 70 เดินถัดเท้าถอยลงหมุนตัวทางซ้าย รวม 4 จังหวะ มือซ้ายตั้งวงข้างหน้าระดับอก มือขวาส่งจีบไปข้างหลัง เอียงขวา เบือนหน้ามองทางขวา
ท่าที่ ๗๓
ส่ายแขน
หน้าตรง เท้าขวาอยู่ข้างหน้า ถัดเท้าไขว้ เท้าซ้ายวางข้างหลัง ส่ายแขนซ้าย-ขวาสลับกัน จนหมดทำนองเพลงเร็ว
ท้ายเพลงเร็ว
ก้าวเท้าขวาไขว้ มือซ้ายตั้งมือตึงแขนวาดแขนลงข้างลำตัว กดไหล่ซ้าย เอียงซ้าย มือขวาหงายมือตึงแขนระดับไหล่
วางเทาซ้ายข้างหลังเปิดส้นเท้า พลิกมือซ้ายเป็นวงหงายตึงแขนระดับไหล่ พลิกมือขวาตั้งมือตึงแขนระดับไหล่เอียงขวา

ท่าที่ ๗๔

ทำนองเพลงลา
ท่าบัวชูฝัก

เพลงลา

74.1 หันตัวทางขวา ถอนเท้าซ้าย ก้าวเท้าขวาไขว้เปิดส้นเท้าซ้าย มือซ้ายตั้งวงล่าง มือขวาสอดจีบขึ้นคลายจีบออก ตั้งวงสูง หมุนตัวไปทางซ้าย

ท่าบัวชูฝัก
74.2 หันตัวทางซ้าย ก้าวเท้าซ้ายไขว้ มือซ้ายสอดจีบขึ้นคลายออกตั้งวงสูง มือขวาตั้งวงล่าง เอียงซ้าย หมุนตัวไปทางขวา
ท่าที่ ๗๕
ท่าพระรถ หรือ
ท่าช้านางนอน
ท่านางนอน
๗๕.๑ หันตัวทางขวา ก้าวเท้าขวา มือขวาสอดจีบคลายออกวงหงายข้างลำตัว มือซ้ายตั้งวงล่าง เอียงขวา หมุนตัวไปทางซ้าย
๗๕.๒ หันทางซ้าย ถอนเท้าขวา ก้าวเท้าซ้ายไขว้ มือซ้ายสอดจีบแล้วคลายออกหงายท้องแขน ตั้งวงล่างข้างลำตัว มือขวาตั้งวงล่าง เอียงซ้าย (ไม่ต้องหมุนตัว)
ท่าที่ ๗๖
ท่าโยนแก้ว
๗๖.๑ หันตัวทางซ้าย ก้าวเท้าขวาไขว้ เปิดส้นเท้าซ้าย มือซ้ายตั้งวงล่าง มือขวาจีบล่อแก้วแล้วคลายจีบออกตั้งวงสูง เอียงขวา หมุนตัวทางซ้าย
ท่าโยนแก้ว
๗๖.๒ หันตัวทางขวา ก้าวเท้าซ้ายไขว้ เปิดส้นเท้าขวา มือซ้ายจีบล่อแก้วแล้วคลายจีบออกตั้งวงสูง มือขวาตั้งวงล่าง เอียงซ้าย (ไม่ต้องหมุนตัว)
ท่าที่ ๗๗
ท่ากลางอัมพร
หันตัวทางขวา ก้าวเท้าซ้ายไขว้ เอียงซ้าย ยกเท้าขวา มือซ้ายสอดจีบขึ้นคลายออกตั้งวงสูง มือขวาตั้งมือแขนตึงระดับไหล่ เอียงขวา ก้าวเท้าขวาในลักษณะก้าวข้าง หลบเข่าซ้าย เอียงซ้าย (เบือนหน้าออกทางซ้าย)

ท่าที่ ๗๘
ท่าปัดเกล้า



มือเท้าปฏิบัติเช่นเดิม ย้อนตัวทางขวา แทงมือซ้ายพลิกข้อมือตั้งวงสูง มือขวาส่งไปจีบข้างหลัง หน้าเหลียงมองทางซ้าย วิ่งตะแคงตัวซอยเท้าเข้าข้างใน